Windlust is een echte Groninger molen, dus: met een zelfzwichtend gevlucht, waar dan wel weer voorzomen op zitten met windborden. Het is een stellingmolen, die ooit een grondzeiler was met een Oud Hollands wieksysteem - met zeilen - maar die later op een opbouw is gezet en voorzien van zelfzwichting. Ik maak binnenkort een pagina waarop je wat foto's kunt zien die ik vandaag heb genomen, onder meer van het gevlucht, de spin en de zwichtstang. Helaas was er weinig wind zodat we niet konden luien en/of malen. Maar een zak laten afvallen ging natuurlijk wel. Marius vertelde, zoals een molenaar betaamt, fraaie verhalen: zoals dat van die molenaar die dacht een zak graan op te luien, maar aan het eind van het touw zijn vrouw aantrof, die zichzelf had verhangen... brrrr.

Windlust is opgebouwd uit een samenraapsel van allerhande onderdelen van allerhande andere molens, wat je nog goed kunt zien: korbelen en overige balken in het gebint hebben op de meest opmerkelijke plekken nog constructiegaten, waar in een vorig leven ooit een balk of wig in zal hebben gezeten. De overbrengingsverhouding tussen bovenwiel en bovenbonkelaar is eigenaardig: ook weer het gevolg van het willekeurig combineren van beschikbare molendelen. Er steken 50 kammen in het bovenwiel en 25 in de bonkelaar - een evenwichtige overbrengingsverhouding, waar molenaars van gruwen, omdat zo steeds dezelfde kammmen langs elkaar wrijven. Maar de laatste beroepsmolenaar die op de Windlust maalde had daar heel lang geen weet van. Hij was stomverbaasd toen hij over de evenwichtige overbrengingsverhouding hoorde via een bezoeker. Hij heeft het wel 3 keer nageteld, het bleek toch echt te kloppen. Ook wij hebben het weer nageteld en het was zo. Toch loopt de molen er niet minder om en hoe noodzakelijk een onevenwichtige overbreningsverhouding dus is in de praktijk is moeilijk te zeggen.

Er zit nogal wat ruimte in de koningsspil: de taats kan behoorlijk heen en weer in de spruit. Toch heeft de molen er tijdens het malen weinig last van. De vangstok is recent vernieuwd: de oude was letterlijk op Marius' hoofd gevallen, zo rot was hij. Het had zijn dood kunnen zijn: zo'n stok is zwaar. Ook recent is de stelling vervangen en dat was ook hard nodig: Marius stapte er op een gegeven ogenblik dwars doorheen. Dan mag dankzij de ARBO-wet zo'n stelling dan wel een keurige balie hebben die voorkomt dat je er af valt, maar dat helpt natuurlijk niet als je door de stellingdelen kunt zakken...

Na de rondgang door de molen hebben we koffie gedronken en nog eens een hele serie molentypes en molen constructies besproken: tjasker, paltrok, binnenkruiers, buitenkruiers, torenmolen (die staan steevast in plaatsen met een Z, grinnikte Marius), spinnekop, houtzaagmolen, kruiwerken zoals het Engelse, het rollenkruiwerk, het voeghoutenkruiwerk en het neutenkruiwerk. Ook kwam de constructie van Windlust uitgebreid aan de orde: de molen heeft geen ondertafelement, de achtkantstijlen staan op peulhouten tegen het optrekkend vocht, de stelling zit lager dan de constructie van de muren doet verwachten en in plaats van met riet is de molen met hout gedekt. Wat trouwns lekt als een mandje, maar daar had de molenaar vroeger veel minder oog voor dan wij. Windlust representeert als geen andere molen die ik ken het pragmatisme van de Groninger molenaar: het moest weinig kosten en zoveel mogelijk opbrengen. Een bijzonder leerzame en leuke morgen.